Sự khác biệt giữa bệnh cúm mùa và cảm lạnh thông thường? Nguyên tắc chung trong việc điều trị bệnh cúm mùa là gì?

Nội dung chính

Bệnh cúm mùa và cảm lạnh thông thường là hai bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus gây ra. Do có nhiều triệu chứng tương đồng, hai bệnh này thường bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng nằm ở mức độ nghiêm trọng, thời gian hồi phục, khả năng lây lan và cách điều trị. Hiểu rõ sự khác biệt sẽ giúp bạn có biện pháp xử lý phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh nền.

Sự khác biệt giữa bệnh cúm mùa và cảm lạnh thông thường

(1) Nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng

Cúm mùa: Do virus cúm (Influenza) gây ra, chủ yếu là virus cúm A và cúm B. Các chủng virus này có thể thay đổi hàng năm, khiến bệnh dễ bùng phát thành dịch lớn. Cúm mùa có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp và thậm chí tử vong, đặc biệt ở nhóm có nguy cơ cao.

Cảm lạnh thông thường: Do nhiều loại virus khác nhau gây ra, phổ biến nhất là Rhinovirus. Ngoài ra, Adenovirus, Parainfluenza virus và một số chủng Coronavirus (khác với SARS-CoV-2) cũng có thể gây cảm lạnh. Cảm lạnh thường nhẹ hơn, ít gây biến chứng nguy hiểm và hiếm khi ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.

(2) Khởi phát và diễn biến triệu chứng

Bệnh cúm mùa: Triệu chứng xuất hiện đột ngột, người bệnh có thể cảm thấy bình thường vào buổi sáng nhưng đến chiều tối đã có sốt cao, đau nhức toàn thân và mệt mỏi rõ rệt.

Cảm lạnh: Khởi phát chậm hơn, triệu chứng tăng dần. Ban đầu có thể chỉ là cảm giác khô rát họng, hắt hơi, sau đó mới xuất hiện nghẹt mũi, sổ mũi và ho nhẹ.

(3) Thời gian hồi phục

Cúm mùa: Mất từ 1-2 tuần để hồi phục hoàn toàn. Một số trường hợp có thể cảm thấy mệt mỏi kéo dài ngay cả sau khi các triệu chứng chính đã thuyên giảm.

Cảm lạnh: Thường tự khỏi sau 5-7 ngày, một số triệu chứng như ho hoặc nghẹt mũi có thể kéo dài hơn nhưng không nghiêm trọng.

(4) Khả năng lây lan

- Cả hai bệnh đều lây lan chủ yếu qua:

+ Giọt bắn đường hô hấp: Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.

+ Tiếp xúc với bề mặt nhiễm virus: Virus có thể tồn tại trên các vật dụng như tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại,… Nếu chạm vào mắt, mũi hoặc miệng mà không rửa tay, bạn có thể bị lây nhiễm.

Tuy nhiên, cúm mùa lây lan mạnh hơn, dễ gây thành dịch lớn trong cộng đồng, đặc biệt vào mùa đông.

Nguyên tắc chung trong việc điều trị bệnh cúm mùa là gì? (Hình từ Internet)

Cách phòng tránh và điều trị bệnh cúm mùa, cảm lạnh thông thường

(1) Điều trị

Cúm mùa:

Nếu phát hiện sớm (trong vòng 48 giờ đầu), có thể sử dụng thuốc kháng virus (như Oseltamivir - Tamiflu, Zanamivir) để rút ngắn thời gian mắc bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.

Điều trị hỗ trợ bao gồm hạ sốt, nghỉ ngơi, uống đủ nước và ăn uống dinh dưỡng hợp lý.

Với các trường hợp nặng, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc có chữa bệnh nền, có thể cần nhập viện.

Cảm lạnh:

Chủ yếu điều trị triệu chứng, bao gồm dùng thuốc giảm đau (paracetamol), thuốc ho, thuốc chống nghẹt mũi.

Nghỉ ngơi, giữ ấm cơ thể, uống nhiều nước.

Không cần dùng kháng sinh, vì cảm lạnh do virus gây ra, kháng sinh không có tác dụng.

(2) Biện pháp phòng ngừa

Phòng cúm mùa

Tiêm vaccine cúm hàng năm để bảo vệ khỏi các chủng virus cúm phổ biến nhất trong từng mùa.

Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.

Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, đặc biệt trong mùa dịch cúm.

Tránh tiếp xúc gần với người mắc cúm.

Phòng cảm lạnh

Không có vaccine phòng ngừa, do đó, cách tốt nhất là tăng cường hệ miễn dịch và giữ gìn vệ sinh.

Rửa tay thường xuyên, tránh chạm tay vào mắt, mũi, miệng.

Giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh.

Uống đủ nước, ăn uống lành mạnh để tăng sức đề kháng.

(3) Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Mặc dù cả cúm mùa và cảm lạnh đều có thể tự khỏi, nhưng bạn nên đến cơ sở y tế nếu gặp các dấu hiệu sau:

- Sốt cao không giảm sau 3 ngày hoặc tái phát sau khi đã hạ.

- Ho kéo dài hơn 10 ngày, đặc biệt nếu có đờm đặc màu vàng hoặc xanh.

- Khó thở, đau tức ngực.

- Cảm thấy cực kỳ mệt mỏi, lơ mơ hoặc mất ý thức.

- Nhóm nguy cơ cao (trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền) mắc bệnh.

Nguyên tắc chung trong việc điều trị bệnh cúm mùa là gì?

Căn cứ theo tiểu mục 1 Mục II Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị cúm mùa được ban hành kèm theo Quyết định 2078/QĐ-BYT năm 2011 quy định nguyên tắc chung nhằm điều trị bệnh cúm mùa bao gồm:

- Bệnh nhân nghi ngờ nhiễm cúm hoặc đã xác định nhiễm cúm phải được cách ly y tế và thông báo kịp thời cho cơ quan y tế dự phòng.

- Nhanh chóng đánh giá tình trạng bệnh nhân và phân loại mức độ chữa bệnh. Các trường hợp bệnh nặng hoặc có biến chứng nặng cần kết hợp các biện pháp hồi sức tích cực và điều trị căn nguyên.

- Thuốc kháng vi rút được dùng càng sớm càng tốt khi có chỉ định.

- Ưu tiên điều trị tại chỗ, nếu điều kiện cơ sở điều trị cho phép nên hạn chế chuyển tuyến.