Ngày mùng 7 tháng Giêng là ngày gì? Cách cúng hạ nêu ngày mùng 7 tháng Giêng

Nội dung chính

Ngày mùng 7 tháng Giêng là ngày gì?

Ngày mùng 7 tháng Giêng âm lịch hằng năm là một thời điểm quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Việt Nam, thường được biết đến với tên gọi lễ Khai Hạ hay lễ hạ nêu.

Đây là ngày đánh dấu sự kết thúc chính thức của kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán, tiễn đưa thần linh và tổ tiên sau thời gian sum vầy cùng con cháu, đồng thời mở ra một năm mới với nhiều hy vọng, bình an và thuận lợi.

Trong suốt những ngày Tết, các gia đình Việt Nam thường dựng cây nêu từ ngày 23 tháng Chạp – thời điểm tiễn ông Công, ông Táo về trời. Cây nêu là một cây tre cao, trên ngọn thường treo nhiều vật phẩm như lá bùa, cờ đỏ, đèn lồng, hoặc các vật trang trí mang ý nghĩa trừ tà, xua đuổi ma quỷ, bảo vệ gia đình khỏi điều xấu trong những ngày Tết.

Đến ngày mùng 7 tháng Giêng, khi các vị thần đã trở về thiên giới, người dân sẽ làm lễ hạ nêu để đánh dấu việc quay lại nhịp sống bình thường, chính thức khởi đầu công việc, học tập cho một năm mới nhiều may mắn.

Việc hạ cây nêu không chỉ là một nghi thức mang ý nghĩa phong tục mà còn tượng trưng cho việc dọn dẹp, thanh lọc những điều không may mắn, chuẩn bị đón nhận những điều tốt đẹp trong năm mới.

Đây cũng là ngày mà nhiều gia đình tiến hành lễ Khai Hạ, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, thần linh, cầu mong một năm mới thuận lợi, an khang.

Cách cúng hạ nêu ngày mùng 7 tháng Giêng

Lễ hạ nêu không chỉ đơn thuần là nghi thức thu dọn cây nêu mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về tâm linh và phong tục truyền thống. Trong tín ngưỡng dân gian, cây nêu được dựng lên từ ngày 23 tháng Chạp, tượng trưng cho sự bảo vệ của thần linh, giúp gia đình tránh khỏi những điều xấu trong năm cũ.

Khi hạ nêu, gia chủ gửi lời tạ ơn trời đất, tổ tiên, thần linh đã che chở gia đình trong dịp Tết, đồng thời tiễn đưa các vị trở về cõi âm.

Việc hạ nêu cũng được xem là hành động thanh tẩy không gian sống, loại bỏ những điều không may mắn còn sót lại của năm cũ. Qua đó, mọi người đón nhận năng lượng tích cực và chuẩn bị cho một năm mới thuận lợi, hanh thông.

(1) Chuẩn bị lễ vật cúng hạ nêu

Trước khi tiến hành nghi lễ hạ nêu, gia chủ cần chuẩn bị một mâm lễ để dâng cúng thần linh và tổ tiên. Mâm lễ có thể đơn giản hoặc cầu kỳ tùy vào điều kiện từng gia đình, nhưng thường bao gồm:

- Mâm cơm cúng: Có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn, tùy theo phong tục của từng vùng miền. Nếu là mâm mặn, thường có các món truyền thống như gà luộc, xôi, bánh chưng, canh măng, giò chả… Nếu là mâm chay, có thể bao gồm xôi chè, bánh trái, rau củ luộc.

- Rượu, trà: Một chén rượu trắng và một ấm trà thơm dâng lên tổ tiên.

- Hương (nhang): Dùng để thắp lên bàn thờ tổ tiên và bàn cúng ngoài trời.

- Hoa tươi: Lựa chọn các loại hoa có màu sắc tươi sáng, số lượng lẻ như 5 hoặc 7 bông.

- Trái cây: Một mâm ngũ quả hoặc tùy theo điều kiện của gia đình.

- Đĩa gạo, đĩa muối nhỏ: Dùng để rắc sau khi cúng xong, giúp xua đuổi tà khí.

- Tiền vàng, sớ, bộ đồ cúng hạ nêu: Sau khi cúng xong sẽ đem hóa vàng.

(2) Các bước thực hiện lễ cúng hạ nêu

Chuẩn bị bàn lễ

Bàn lễ thường được đặt ngoài sân, gần gốc cây nêu hoặc trước cửa nhà. Các lễ vật được bày biện trang trọng trên bàn cúng. Trước khi làm lễ, gia chủ cần tắm rửa sạch sẽ, mặc trang phục chỉnh tề để thể hiện sự thành kính.

Thắp hương và khấn vái

Gia chủ thắp hương trên bàn thờ tổ tiên và bàn lễ ngoài trời. Khi thắp hương, nên thắp theo số lẻ như 1, 3, 5, 7 nén để thể hiện sự tôn kính. Sau đó, gia chủ đọc văn khấn lễ hạ nêu, cầu mong năm mới gia đạo bình an, công việc thuận lợi, sức khỏe dồi dào.

Hạ cây nêu

Sau khi hoàn thành nghi thức cúng, gia chủ rung nhẹ cây nêu để rụng hết lá khô, sau đó mới tiến hành hạ xuống. Những vật phẩm treo trên cây nêu như bùa chú, chuông gió có thể giữ lại treo trong nhà hoặc hóa đi cùng tiền vàng để kết thúc lễ.

Ngày mùng 7 tháng Giêng là ngày gì? Cách cúng hạ nêu ngày mùng 7 tháng Giêng (Hình từ Internet)

Ngày mùng 7 Tết cán bộ công chức viên chức đã đi làm lại chưa?

Theo Mục 1 Thông báo 6150/TB-BLĐTBXH năm 2024 về việc nghỉ tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh, nghỉ lễ ngày Chiến thắng 30/4 và ngày Quốc tế lao động 01/5 năm 2025 đối với cán bộ công chức viên chức và người lao động như sau:

1. Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi tắt là công chức, viên chức) được nghỉ dịp tết Âm lịch năm 2025 từ thứ Bảy ngày 25/01/2025 Dương lịch (tức ngày 26 tháng Chạp năm Giáp Thìn) đến hết Chủ nhật ngày 02/02/2025 Dương lịch (tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ). Đợt nghỉ này bao gồm 05 ngày nghỉ tết Âm lịch và 04 ngày nghỉ hằng tuần.

...

7. Đối với người lao động không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Thông báo này, người sử dụng lao động quyết định lựa chọn phương án nghỉ tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh, nghỉ lễ ngày Chiến thắng 30/4 và ngày Quốc tế lao động 01/5 năm 2025 như sau:

- Đối với dịp nghỉ tết Âm lịch: lựa chọn 01 ngày cuối năm Giáp Thìn và 04 ngày đầu năm Ất Tỵ hoặc 02 ngày cuối năm Giáp Thìn và 03 ngày đầu năm Ất Tỵ hoặc 03 ngày cuối năm Giáp Thìn và 02 ngày đầu năm Ất Tỵ.

- Đối với dịp nghỉ lễ Quốc khánh: thứ Ba ngày 02/9/2025 Dương lịch và lựa chọn 01 trong 02 ngày: thứ Hai ngày 01/9/2025 hoặc thứ Tư ngày 03/9/2025 Dương lịch.

- Thông báo phương án nghỉ tết Âm lịch và nghỉ lễ Quốc khánh năm 2025 cho người lao động trước khi thực hiện ít nhất 30 ngày.

- Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 của Bộ luật Lao động thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp theo quy định tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật Lao động.

- Khuyến khích người sử dụng lao động áp dụng thời gian nghỉ tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh, nghỉ lễ ngày Chiến thắng 30/4 và ngày Quốc tế lao động 01/5 năm 2025 cho người lao động như quy định đối với công chức, viên chức.

...

Theo đó, lịch nghỉ Tết Nguyên Đán 2025 của công chức, viên chức là từ thứ Bảy ngày 25/01/2025 Dương lịch (tức ngày 26 tháng Chạp năm Giáp Thìn) đến hết Chủ nhật ngày 02/02/2025 Dương lịch (tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ).

Như vậy, cán bộ công chức viên chức sẽ đi làm lại vào ngày 03/02/2025 dương lịch, nhằm mùng 6 Tết 2025.